Ruszyła piąta edycja konkursu na laureata Ogólnopolskiej Nagrody „Złote Ogniwo” dla Profilaktyka Roku.

Kandydatów do nagrody za rok 2024 można zgłaszać od dziś do dnia 16 marca 2025.

Profilaktyka problemów zdrowia psychicznego i zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży jest coraz bardziej potrzebna we współczesnym, niestabilnym świecie. Wraz ze znaczeniem profilaktyki, rośnie społeczne znaczenie codziennej pracy profilaktyków, czyli osób zajmujących się tą dziedziną. Profilaktycy pracują w cieniu. Ich misja nie jest spektakularna, więc może tym bardziej warta docenienia.

Po co profilaktyka? Bo lepiej, mądrzej i taniej jest zapobiegać niż leczyć. Jeśli chcemy zapobiegać depresji i samobójstwom wśród dzieci i młodzieży – potrzebujemy skutecznej profilaktyki. Jeśli chcemy zapobiegać uzależnieniom, przemocy i demoralizacji wśród dzieci i młodzieży – potrzebujemy dobrej profilaktyki. Jeśli chcemy, by młodzi wyrastali na dojrzałych dorosłych, którzy będą rozwijać talenty, budować zdrowe relacje, stworzyć szczęśliwe rodziny i dobrze wychować następne pokolenie – potrzebujemy mądrej profilaktyki.

Od ponad 30 lat rozwija się w Polsce nowoczesna profilaktyka. Mimo to, do roku 2020 nie było żadnej ogólnopolskiej nagrody, która umożliwiłaby wyrażenie wdzięczności i publiczne wyeksponowanie sylwetek najwybitniejszych profilaktyków-pasjonatów – ludzi, którzy w swojej pracy łączą profesjonalizm, kreatywność i wytrwałość, i którzy mogą być wzorem dla innych.

Na szczęście to się zmieniło. Od pięciu lat, bo tyle liczy inicjatywa Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej oraz Kapituły Nagrody „Złote Ogniwo”, wybieramy i nagradzamy laureatów wyłonionych spośród grupy profesjonalistów-pasjonatów zgłaszanych w otwartych konkursach. Kulminacyjnym wydarzeniem każdej edycji jest Gala Ogólnopolskiej Nagrody dla Profilaktyka Roku. Jest to święto profilaktyki – okazja do docenienia pracy wszystkich profilaktyków, podziękowania im, a także bliższego zapoznania się z dorobkiem i sylwetkami osób nominowanych i laureatów.

Zobacz komu przyznawaliśmy Nagrodę w 2020, 2021, 2022 i 2023.

W wyborze laureata nagrody „Złote Ogniwo” dla Profilaktyka Roku brany jest zawsze pod uwagę cały dorobek życiowy kandydatów, ze szczególnym uwzględnieniem działań i osiągnięć z ostatniego roku. W ogłoszeniach o kolejnych edycjach Kapituła Nagrody stara się nawiązywać do problemów lub wydarzeń, które były w danym roku szczególnym wyzwaniem dla profilaktyki. W roku 2020 była to epidemia COVID-19 i związana z nią izolacja, w roku 2022 wybuch wojny na Ukrainie i przybycie uchodźców.

Rok 2024 nie przyniósł nowych wstrząsów tej miary. W wymiarze krajowym ważnym dla profilaktyki faktem było ogłoszenie projektu rozporządzenia Ministra Edukacji z dn. 29 października 2024 r. dotyczącego uchylenia zajęć ,,Wychowanie do życia w rodzinie” i wdrożenia nowego przedmiotu ,,Edukacja zdrowotna”. Projekt ten wywołał dyskusję i spowodował wzrost społecznego zainteresowania nie tylko profilaktyką problemów dzieci i młodzieży, ale także różnymi wizjami wychowania w obszarze miłości i seksualności. Ogłoszenie projektu wytworzyło nowe zapotrzebowanie na podsumowanie dotychczasowego dorobku profilaktyki i profilaktyków.

Zadania, które stoją przed profilaktyką dziecięcą i młodzieżową, zmieniają się wraz z pojawianiem się nowych problemów zdrowotnych i społecznych. Wielkim wyzwaniem współczesności, potwierdzonym przez alarmujące doniesienia naukowców, jest zapaść demograficzna Polski, która niesie ze sobą cały szereg groźnych konsekwencji społecznych, gospodarczych czy związanych z bezpieczeństwem. Od ponad dekady rodzi się zbyt mało dzieci, a w bliskiej przyszłości nie będzie lepiej. Badania naukowe pokazują, że w hierarchii celów życiowych młodzieży dramatycznie obniża się znaczenie rodzenia i wychowywania dzieci (patrz raport IPZIN 2023: „Jak wspierać młodzież w niestabilnym świecie”). Pojawia się naglące pytanie, czy wystarczająco uwzględniamy w profilaktyce i wychowaniu ich aspekt prorodzinny: na ile potrafimy uwzględnić w misji profilaktycznej potrzebę przygotowania młodzieży do budowania dobrych relacji, czy ukazujemy wartość i piękno rodziny, czy wyposażamy młodzież w umiejętności potrzebne do tworzenia trwałych związków opartych na miłości i szacunku, które zaowocują kiedyś szczęśliwymi rodzinami otwartymi na potomstwo i umiejącymi dobrze je wychować?

Decyzją Kapituły, w ocenie dorobku kandydatów na Profilaktyka Roku 2024, brane będzie pod uwagę to czy i w jaki sposób dany kandydat potrafił uwzględnić prorodzinny wymiar profilaktyki. Kryterium to będzie miało charakter pomocniczy, a nie obligatoryjny. Oznacza to, że laureatem może zostać także osoba, której działalność nie ma wyraźnego rysu prorodzinnego.

Zgodnie z regulaminem Nagrody ma ona charakter niezależny.
Laureat otrzymuje symboliczny łańcuch ze „Złotym Ogniwem”, prawo do używania tytułu Profilaktyk Roku 2024 oraz nagrodę finansową. O wyborze laureata decyduje Kapituła, w której skład wchodzą osoby o dużym i różnorodnym doświadczeniu w dziedzinie profilaktyki (skład Kapituły podany jest w regulaminie).

Kandydatami mogą być osoby zajmujące się profilaktyką problemów dzieci i młodzieży w ramach różnych ról zawodowych i społecznych. Szczegółowe kryteria o charakterze profesjonalnym i osobowym opisane są w regulaminie Nagrody. Przypominamy, że, zgodnie z regulaminem, laureatami nagrody nie mogą być osoby mające status znanych w całej Polsce ekspertów. Celem nagrody jest wyróżnienie osób, które nie uzyskały dotąd ogólnopolskiej rozpoznawalności, mimo że ich dorobek w pełni na to zasługuje.

W ramach tegorocznej edycji Nagrody, zgłoszenia będą przyjmowane do 16 marca 2025 r.

Ogłoszenie laureata odbędzie się podczas ogólnopolskiej Gali. Podobnie, jak w zeszłym roku, będziemy się ubiegać o to, by Gala była objęta honorowym patronatem Dyrektora Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom. Informacje o Gali będzie można znaleźć m.in. na stronie www.ipzin.org

Kandydata zgłaszać można poprzez specjalnie przygotowany formularz:

https://forms.gle/NRUVTrmcRiebnjNj8
Prosimy o prawidłowe wypełnienie formularza z wykorzystaniem szczegółowych instrukcji, co jest warunkiem koniecznym do przyjęcia zgłoszenia.