Ruszyła piąta edycja konkursu na laureata Ogólnopolskiej Nagrody „Złote Ogniwo” dla Profilaktyka Roku.

Kandydatów do nagrody za rok 2024 można zgłaszać do dnia 31 marca 2025.

Profilaktyka problemów zdrowia psychicznego i zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży jest coraz bardziej potrzebna we współczesnym, niestabilnym świecie. Wraz ze znaczeniem profilaktyki, rośnie społeczne znaczenie codziennej pracy profilaktyków, czyli osób zajmujących się tą dziedziną. Profilaktycy pracują w cieniu. Ich misja nie jest spektakularna, więc może tym bardziej warta docenienia.

Po co profilaktyka? Bo lepiej, mądrzej i taniej jest zapobiegać niż leczyć. Jeśli chcemy zapobiegać depresji i samobójstwom wśród dzieci i młodzieży – potrzebujemy skutecznej profilaktyki. Jeśli chcemy zapobiegać uzależnieniom, przemocy i demoralizacji wśród dzieci i młodzieży – potrzebujemy dobrej profilaktyki. Jeśli chcemy, by młodzi wyrastali na dojrzałych dorosłych, którzy będą rozwijać talenty, budować zdrowe relacje, stworzyć szczęśliwe rodziny i dobrze wychować następne pokolenie – potrzebujemy mądrej profilaktyki.

Od ponad 30 lat rozwija się w Polsce nowoczesna profilaktyka. Mimo to, do roku 2020 nie było żadnej ogólnopolskiej nagrody, która umożliwiłaby wyrażenie wdzięczności i publiczne wyeksponowanie sylwetek najwybitniejszych profilaktyków-pasjonatów – ludzi, którzy w swojej pracy łączą profesjonalizm, kreatywność i wytrwałość, i którzy mogą być wzorem dla innych.

Na szczęście to się zmieniło. Od pięciu lat, bo tyle liczy inicjatywa Instytutu Profilaktyki Zintegrowanej oraz Kapituły Nagrody „Złote Ogniwo”, wybieramy i nagradzamy laureatów wyłonionych spośród grupy profesjonalistów-pasjonatów zgłaszanych w otwartych konkursach. Kulminacyjnym wydarzeniem każdej edycji jest Gala Ogólnopolskiej Nagrody dla Profilaktyka Roku. Jest to święto profilaktyki – okazja do docenienia pracy wszystkich profilaktyków, podziękowania im, a także bliższego zapoznania się z dorobkiem i sylwetkami osób nominowanych i laureatów.

Zobacz komu przyznawaliśmy Nagrodę w 2020, 2021, 2022 i 2023.

W wyborze laureata nagrody „Złote Ogniwo” dla Profilaktyka Roku brany jest zawsze pod uwagę cały dorobek życiowy kandydatów, ze szczególnym uwzględnieniem działań i osiągnięć z ostatniego roku. W ogłoszeniach o kolejnych edycjach Kapituła Nagrody stara się nawiązywać do problemów lub wydarzeń, które były w danym roku szczególnym wyzwaniem dla profilaktyki. W roku 2020 była to epidemia COVID-19 i związana z nią izolacja, w roku 2022 wybuch wojny na Ukrainie i przybycie uchodźców.

Rok 2024 nie przyniósł nowych wstrząsów tej miary. W wymiarze krajowym ważnym dla profilaktyki faktem było ogłoszenie projektu rozporządzenia Ministra Edukacji z dn. 29 października 2024 r. dotyczącego uchylenia zajęć ,,Wychowanie do życia w rodzinie” i wdrożenia nowego przedmiotu ,,Edukacja zdrowotna”. Projekt ten wywołał dyskusję i spowodował wzrost społecznego zainteresowania nie tylko profilaktyką problemów dzieci i młodzieży, ale także różnymi wizjami wychowania w obszarze miłości i seksualności. Ogłoszenie projektu wytworzyło nowe zapotrzebowanie na podsumowanie dotychczasowego dorobku profilaktyki i profilaktyków.

Zadania, które stoją przed profilaktyką dziecięcą i młodzieżową, zmieniają się wraz z pojawianiem się nowych problemów zdrowotnych i społecznych. Wielkim wyzwaniem współczesności, potwierdzonym przez alarmujące doniesienia naukowców, jest zapaść demograficzna Polski, która niesie ze sobą cały szereg groźnych konsekwencji społecznych, gospodarczych czy związanych z bezpieczeństwem. Od ponad dekady rodzi się zbyt mało dzieci, a w bliskiej przyszłości nie będzie lepiej. Badania naukowe pokazują, że w hierarchii celów życiowych młodzieży dramatycznie obniża się znaczenie rodzenia i wychowywania dzieci (patrz raport IPZIN 2023: „Jak wspierać młodzież w niestabilnym świecie”). Pojawia się naglące pytanie, czy wystarczająco uwzględniamy w profilaktyce i wychowaniu ich aspekt prorodzinny: na ile potrafimy uwzględnić w misji profilaktycznej potrzebę przygotowania młodzieży do budowania dobrych relacji, czy ukazujemy wartość i piękno rodziny, czy wyposażamy młodzież w umiejętności potrzebne do tworzenia trwałych związków opartych na miłości i szacunku, które zaowocują kiedyś szczęśliwymi rodzinami otwartymi na potomstwo i umiejącymi dobrze je wychować?

Decyzją Kapituły, w ocenie dorobku kandydatów na Profilaktyka Roku 2024, brane będzie pod uwagę to czy i w jaki sposób dany kandydat potrafił uwzględnić prorodzinny wymiar profilaktyki. Kryterium to będzie miało charakter pomocniczy, a nie obligatoryjny. Oznacza to, że laureatem może zostać także osoba, której działalność nie ma wyraźnego rysu prorodzinnego.

Zgodnie z regulaminem Nagrody ma ona charakter niezależny.
Laureat otrzymuje symboliczny łańcuch ze „Złotym Ogniwem”, prawo do używania tytułu Profilaktyk Roku 2024 oraz nagrodę finansową. O wyborze laureata decyduje Kapituła, w której skład wchodzą osoby o dużym i różnorodnym doświadczeniu w dziedzinie profilaktyki (skład Kapituły podany jest w regulaminie).

Kandydatami mogą być osoby zajmujące się profilaktyką problemów dzieci i młodzieży w ramach różnych ról zawodowych i społecznych. Szczegółowe kryteria o charakterze profesjonalnym i osobowym opisane są w regulaminie Nagrody. Przypominamy, że, zgodnie z regulaminem, laureatami nagrody nie mogą być osoby mające status znanych w całej Polsce ekspertów. Celem nagrody jest wyróżnienie osób, które nie uzyskały dotąd ogólnopolskiej rozpoznawalności, mimo że ich dorobek w pełni na to zasługuje.

W ramach tegorocznej edycji Nagrody, zgłoszenia będą przyjmowane do 31 marca 2025 r.

Ogłoszenie laureata odbędzie się podczas ogólnopolskiej Gali. Podobnie, jak w zeszłym roku, będziemy się ubiegać o to, by Gala była objęta honorowym patronatem Dyrektora Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom. Informacje o Gali będzie można znaleźć m.in. na stronie www.ipzin.org

Kandydata zgłaszać można poprzez specjalnie przygotowany formularz:

https://forms.gle/NRUVTrmcRiebnjNj8
Prosimy o prawidłowe wypełnienie formularza z wykorzystaniem szczegółowych instrukcji, co jest warunkiem koniecznym do przyjęcia zgłoszenia.